کابل خودنگهدار چیست؟
کابل خودنگهدار یکی از انواع کابل‌ها است که در چند سال اخیر با استفاده رو به گسترشی در صنعت و ساختمان‌سازی مواجه شده است. این کابل‌ها اولین بار در سال 1955 در فرانسه و در سیستم‌های شبکه‌ای استفاده شدند. هادی مورد استفاده در این نوع از کابل‌ها معمولا از مس یا آلومینیوم است. در کابل‌های خودنگهدار در واقع شش رشته هادی فاز که از جنس آلومینیوم سخت هستند به صورت فشرده به یکدیگر تابیده شده‌اند. این ویژگی آنها مطابق با استانداردهای بین‌المللی است.
ویژگی کابل خودنگهدار
کابل خودنگهدار از یک شکل هادی آلومینیومی و عایق پلی‌اتیلن شبکه‌ای یا کراس‌لینک ساخته شده است. نام این کابل به این دلیل کابل خودنگهدار گذاشته شده است که هنگام نصب، نگه داشتن این کابل بر روی پایه مخصوص، به یک سیم نگهدارنده نیاز دارد. جنس این سیم نگهدارنده برای کابل‌های فشار قوی و فشار ضعیف متفاوت است. برای کابل‌های فشار قوی از فولاد و برای کابل‌های فشار ضعیف از آلیاژ آلومینیوم استفاده می‌شود. باید یادآوری کرد که در کابل‌های خودنگهدار از نوع فشار ضعیف، سیم نول سیم نگهدارنده به شمار می‌رود.
انواع کابل خودنگهدار
کابل خودنگهدار بر سه نوع مختلف طراحی و تولید می‌شود:
کابل خودنگهدار فشار ضعیف
کابل خودنگهدار فشار قوی
کابل خودنگهدار فشار متوسط
کابل خودنگهدار ضعیف به کابلی می‌گویند که با سيم نگهدارنده خنثي عايق شده است. استاندارد این کابل، شامل 3 هادي فلز آلومينيومي عايق شده و يك سيم نگهدارنده عايق‌بندي شده از آلیاژ آلومینیوم است. اين سيستم ميتواند 1 يا 2 هادي آلومينيوم عايق شده اضافي با سطح مقطع 16 يا 25 ميلي متر مربع جهت استفاده در مخابرات يا سيستم روشنايي را نیز دربربگيرد.
ویژگی‌های کابل خودنگهدار
استفاده از کابل خودنگهدار مزایای فراوانی دارد: برای مثال افزایش قابلیت اطمینان در شرایط آب و هوایی مختلف و اتقافات ناگهانی بر اثر برخورد جسم خارجی به کابل. استفاده از این کابل در محیط‌های پردار و درخت باعث می‌شود هزینه شاخه‌‌زنی در مناطق مشجر، پایین بیاید. کاهش تلفات و بالا رفتن امنیت از دیگر مزایای آن است. استفاده از این کابل‌ها همچنین باعث کاهش خطرات ناشی از آتش‌سوزی می‌شود و در نتیجه به حفظ محیط زیست کمک می‌کند. استفاده از کابل خودنگهدار باعث آزادی عمل بیشتر در طراحی خطوط می‌شود زیرا با استفاده از آنها استاندارد لازم برای فاصله حریم کاهش می‌یابد.
با استفاده از کابل خود نگه دار امكان افزایش ظرفیت خط و نصب مدار جدید بر روی پایه‌ها به وجود می‌آید. همچنین به دلیل اینکه وزن كابل‌ها سبك بوده و بصورت باندل هستند لذا زمان نصب كوتاه‌تر می‌شود. کابل‌های خود نگه دار برعکس سیم‌های لخت، ارتعاشاتشان در اثر باد ناچیز بوده و امكان طویل نمودن اسپن‌ها را میسر می‌کنند. باعث کاهش میزان استفاده از هزینه‌های غیرمجاز برق می‌شوند. قابل استفاده در معابر تنگ و باریک هستند. نسبت به انواع خوردگی مقاومت بالایی دارد و همین باعث عمر طولانی‌تر و کاهش هزینه‌های مالی می‌شود.
کاربردهای کابل خودنگهدار
- استفاده از هادی‌های لخت هوایی
- جلوگیری از حوادث و خطرات جانی و مالی
- در مواقعی که به علت وجود حریم کم‌عرض و یا وجود موانع دیگر، رعایت حریم خطوط برق و سایر نکات فنی و ایمنی شبکه برق ممکن نیست.
از کابل‌های خودنگهدار برای خطوط هوایی هم استفاده می‌شود که به آنها کابل‌های خودنگهدار هوایی می‌گویند. کابل‌های هوایی در واقع به کابل هایی گفته می‌شود که در خطوط انتقال برق در ارتفاعات بسیار بالا از سطح زمین استفاده می‌شوند. چنین کابل هایی از هوای آزاد اطراف به عنوان عایق استفاده می‌کنند. بدین منظور قیمت چنین کابل هایی بسیار ارزان است و از طرفی کابل های خود نگهدار یکی از گزینه‌های بسیار مطمئن است که در دسته کابل آلومینیوم قرار می‌گیرند و بهترین جایگزین برای کابل‌ها در شبکه فشار ضعیف برق هستند.
