تجهیزات ارتینگ
سیستم ارتینگ یک سیستم حفاظتی است که در شبکههای مسکونی و صنعتی به کار میرود. هدف از اجرای سیستم ارتینگ در شبکههای برق اولا حفاظت از جان انسانها و نیز حفاظت از تجهیزات برقی و حفظ کارکرد آنها و نیز حفظ کارکرد تجهیزات حفاظتی شبکه است، دوم جریانهای غیردلخواه برق را تخلیه میکنند و سوم زمانی که اختلاف پتانسیلهای خطرناک رخ میدهد ولتاژهای تماس را کاهش میدهند. بنابراین اجرای ارتینگ در حال حاضر در شبکههای خانگی، مخابراتی و صنعتی یک ضرورت محسوب میشود. با این سیستمها، شبکه با استفاده از تجهیزاتی به زمین متصل میشود تا جریانهای ناخواسته را کنترل کند.
ارتینگ هم در شبکههای تکفاز و هم در شبکههای سه فاز قابلیت اجرا دارد و بسته به نوع شبکه، به صورت دوسیمی، سه سیمی، چهارسیمی و پنجسیمی اجرا میشود. تجهیزاتی که برای اجرای سیستم ارتینگ ضروری هستند به این ترتیب هستند:
۱. صفحه مسی چاره ارت: صفحه چاه ارت به سه شکل صفحه مسی با خلوص 99.9درصد ، صفحه ذوبی آلیاژ مس، صفحه مساندود با مغزی آهن و صفحه ارت گالوانیزه و در اندازههای مختلف و با قیمتهای مختلف تولید و عرضه میشود.
2. سیم یا کابل ارت بدون روکش یا روکشدار: سیم مسی بدون روکش ارت با سطح مقطعهای مختلف از ۱۶ میلیمتر مربع تا ۲۴۰ میلیمتر مربع تولید و عرضه میشود. برای اتصال در سیستم ارتینگ از سیمهای روکشدار ارت و کابل ارت هم میتوان استفاده کرد. قیمت سیمهای ارت بستگی به قیمت جهانی مس و سطح مقطعهای آنها، استفاده از روکش یا بدون روکش بودن و تعداد رشتههای هادی دارد. در برخی سیستمها بنا به شرایط از سیمهای سطح مقطع دایرهای گالوانیزه، آلومینیوم یا فولاد ضدزنگ نیز استفاده میشود.
۳. میله راد و تجهیزات مرتبط: میله ارت یا میله راد به صورتهای مختلفی تولید میشود: میله ارت تمام مسی، میله ارت کاپرباند یا نوار مسی، میله ارت کاپرشیلد، میله ارت آبکاری مس، میله ارت فولاد ضدزنگ. میلههای راد معمولا با طول یک و نیم متر تولید میشوند و در صورت نیاز از اتصالهای کوپلر یا داول برای اتصال این میلهها به هم استفاده میشود. ضربهخورهای فولادی یا مسی و نیز نوک فولادی برای میله نیز از جمله تجهیزات لازم برای بکارگیری میله راد یا میله ارت است. قیمت میله ارت به سطح مقطع تولید شده و نیز جنس فلزی است برای ساختشان به کار رفته است.
۴. تسمه، میله و شینه مسی: تسمه در شاخههای ۴ متری و میلهها در شاخههای ۳ متری با سطح مقاطع مختلف برای استفاده در سیستم ارتینگ تولید میشوند. تسمهها میتوانند مسی یا آلومینیومی یا از فولاد ضدزنگ باشند.
۵. بتونیت، ژل یا مواد کاهنده مقاومت چاه ارت: برای کارایی سیستم ارتینگ، مقاومت در این سیستم باید به پایینتر مقدار ممکن برسد تا جریان مخرب از مسیر ارت که کممقاومتترین مسیر ممکن در شبکه است به چاه برسد. برای کاش مقاومت چاه ارت آن را از دوغاب بتونیت میسازند. جز بتونیت، از برخی مواد کاهنده مقاومت دیگر مثل کاهندههای GIM یا CEM، زغال پودر شده، نمک و خاک رس و ژل کاهنده مقاومت نیز برای این منظور استفاده میشود.
6. کلمپ و اتصالات مسی: برای اندازههای مختلف میلههای مسی، کلمپها و اتصالات متفاوتی عرضه میشوند. این کلمپها در شکلهای مختلف دوپیچ و پرسی یا به صورت کانکتور دو سیم یا کلمپ سیمهای معمولی هم مقطع به دو صورت آلومینیومی و مسی تولید میشوند.
۷. حوضچه ارت: حوضچههای ارت بتنی، زمین پیشساخته سیستم ارت هستند که با یا بدون لینک با شبکه ساخته میشوند. حوضچهها جز بتن از جنس فایبرگلاس و نیز برای شبکههای فشار قوی از جنس پلیاتیلن هم تولید میشوند. در صورتی که حوضچه ارت لینک به شبکه را نداشته باشد لینکهای استاندارد (ارتبار) به صورت مجزا قابل خریداری و نصب است.
8. تابلوی ارت: تابلوی ارت که شین را درون خود جا میدهد به دو صورت روکار و توکار تولید و عرضه میشود.
۹. جوشهای سیم مسی به صفحه: برای برخی اتصالهای سیستم ارتینگ از جوشهای آرگون، کدولد، احتراقی یا اگزوترمیک استفاده میشود. جوش آرگون در اتصال سیم مسی به صفحه مسی به کار میرود. جوشها یا قالبهای کدولد هم برای اتصالهای سیم به صفحه، سیم به سیم، سیم به ساختار و سیم به میله و آرماتور به کار میروند.
10. شینه ارت: شینهها معمولا بین ۴ تا ۲۴ پیچ را پشتیبانی میکنند.
۱۱. ارت بار و دیسپاچر ارت: ارتبارها در اندازههای مختلف و به سه صورت مسی، مساندود و مغزفولادی تولید میشوند.
۱۲. کابلشو: برای اندازههای مختلف کابل و سیم، کابلشوها با حدود ۱۰ نمره مختلف قابل استفاده در سیستم ارتینگ موجود هستند.
۱۳. سرسیم: برای برقراری اتصالهای سیستم ارتینگ از سرسیمهایی استفاده میشود که با توجه به اندازه سیمها و میلههای به کار رفته در سیستم انتخاب میشوند.
مجموعه این تجهیزات به متخصصان اجازه میدهد سیستم ارتینگ را به یکی از دو صورت چاه عمیق یا سطحی اجرا کنند. در سیستم سطحی سیستم ارتینگ در سطح زمین یا حداکثر در عمق ۸۰ سانتیمتری اجرا میشود و در شکل اجرای چاه عمیق همانطور که از نامش پیدا است از حفر چاه عمیق استفاده میشود. برای راهاندازی ارتینگ، شبکه از طریق تجهیزات ارتینگ به چاه یا زمین متصل میشود. برای نحوه این اتصال نیز طرحهای مختلفی قابل استفاده هستند. سیستمهای زمین TN-C، TN-S، TN-C-S و TT و IT از جمله این نقشههای قابل اجرا هستند که طبق نظر متخصص اجرای ارتینگ یکی از آنها برای پیادهسازی سیستم ارتینگ به کار میروند.
به دلیل وابسته بودن قیمت تجهیزات ارتینگ به قیمت فلزات به خصوص قیمت جهانی مس، قیمت سیستم ارتینگ معمولا به صورت روزانه و وابسته به قیمت مس تعیین میشود. برای آگاهی از قیمت سیستم ارتینگ، سفارش و خرید این سیستم یا مشاوره برای انتخاب سیستم خود با فرسام تماس بگیرید.